Bạn đã bao giờ nghe qua hay hiểu biết về những thuật ngữ khi xây nhà thông dụng như lăm le, thông thủy, vách song, cháy thép, tum, chuồng cu, sê nô, cánh gà, chuồng cọp, hồ dầu, vữa, cán nền, lanh tô, coffa, bả matit, xà gồ, bổ trụ, ô chết, bê tông cốt thép, bê tông lót, bê tông thương phẩm, xử lý giáp mí, ngạch cửa, nhịp,…hay các vật tư máy móc sử dụng khi xây nhà, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các thuật ngữ này.
Để cho chủ đầu tư dễ dàng hiểu các thuật ngữ này Song Phát sẽ giải nghĩa và sử dụng hình ảnh cụ thể minh họa với chú thích rõ ràng.
Thuật ngữ khi xây nhà phố.
Từ đầu tiên trong seri từ vựng này chính là từ chủ đầu tư, đây là từ Song Phát sử dụng để chỉ chính là bạn, người chủ nhà, người sẽ xây nhà sau này. Khi bỏ một số tiền lớn với mục đích chính đáng, trong hợp đồng sẽ gọi là chủ đầu tư.
Từ thứ hai là lăm le rất phổ biến, từ này nếu không phải trong ngành xây dựng chủ đầu tư cũng không nắm rõ. Lăm le là để chỉ công tác làm phẳng bề mặt, tạo độ ổn định bề mặt, hạn chế mất nước của bê tông khi đổ ở trên và biến dạng của đất đai do tác động bên ngoài, bảo vệ bê tông móng.
Lăm le bằng cách sử dụng xi măng, cát, nước để làm phẳng bề mặt hoặc nếu đất quá yếu có thể sử dụng thêm đá 1×2, 4×6 cm.
Thông thủy là một từ gốc hán việt. Dịch ra có nghĩa là dòng nước có thể chảy quả mà không bị vướng bất cứ thứ gì có thể ngăn cản được dòng chảy của nó. Ngoài ra, khái niệm này trong đời sống cũng được vận dụng trong nhiều nghề nghiệp, công việc khác nhau, ví dụ như thợ nề thì gọi là “ lọt gió”, đối với thợ điện thì được gọi là “lọt sáng”. Còn đối với nhiều địa phương, nhiều vùng khác có thể gọi là “lọt lòng” cũng mang ý nghĩa giống như thông thủy. Với cách hiểu như thế, bạn hoàn toàn có thể hiểu hẹp lại ý nghĩa của thông thủy đối với các tên gọi khác nhau.
Khi xây nhà bạn sẽ nghe kĩ sư hay thợ nói rằng ngày mai tô vách song, hay sơn nước vách song nhưng mà chả hiểu vách song là gì, thì đơn giản bề mặt tường phía ngoài của ngôi nhà không phải là mặt tiền chính, được gọi là vách song. Vách song không có ở nhà chỉ có một mặt tiền.
Thuật ngữ trong kiến trúc là mái che thang là tầng cao nhất của một ngôi nhà. Người miền bắc sẽ gọi mái che thang là tum, người miền trung gọi là chuồng cu và người miền nam sẽ gọi là sân thượng. Tum sẽ có sân trước và sân sau. Nhà 1 trệt 1 lầu sân thượng đồng nghĩa nhà 1 trệt 1 lầu 1 tum hay nhà 1 trệt 1 lầu chuồng cu có một số nơi gọi là nhà 2 tầng rưỡi.
Diện tích của sân thượng được giới hạn tối đa chỉ 30% diện tích xây dựng của ngôi nhà. Chiều dài 15m tối đa chỉ xây diện tích dài của sân thượng 30% là được 4m5.
Chủ đầu tư sẽ gặp thuật ngữ seno trong giấy xin phép xây dựng và bảng báo giá khái toán xây dựng của nhà thầu vì đây là phần diện tích có hao phí chi phí xây dựng nên được tính khái toán theo m2. Seno được chia làm se nô mái và seno trang trí.
Sê nô là phần thoát nước gắn liền với phần mái bằng của sàn mái trên sân thượng. Ngày nay được làm bằng bê tông cốt thép, thường thiết kế âm so với sàn mái giúp thoát nước về 2 góc, vị trí đi đường ống nước cũng dễ dàng hơn. Ngoài ra seno cũng giúp tránh mưa tạt và là vị trí lắp đặt đèn cho sân thượng.
Sê nô trang trí mặt tiền ở ngoài bắc có tên gọi khác là giàn phẹt.
Cánh gà là phần để chỉ hai mặt hông nhưng có mặt tiền phía trước che lại. Cánh gà sân trước, cánh gà ban công và cánh gà sân thượng. Tùy từng khu vực mà có thể hiểu phần tường xây 2 bên có mặt trước che lại là cánh gà.
Cháy thép là hiện tượng sau khi đi đổ bê tông sàn, cột, dầm… thép bị lòi ra ngoài bề mặt bê tông. Do nhà thầu không sử dụng cục kê bê tông để kê thép sàn hay thi công đổ bê tông không đủ độ dày dẫn đến giảm chất lượng công trình.
Vữa hay còn gọi là hồ xây tô là hỗn hợp của xi măng, cát và nước được trộn theo tỉ lệ để xây tường gạch và tô trát tường. Còn hồ dầu là xi măng trộn nước nhằm tạo chất kết dính, trám tường trước khi tô, và làm chất kết dính cho việc ốp lát gạch với nền sau khi cán nền xong. Cán nền sử dụng vữa để làm phẳng bề mặt trước khi ốp gạch.
Sau khi ngôi nhà đi vào sử dụng thường hay bị nứt tường, nứt chân chim ngay vị trí các ổ điện, dầm sàn là do nhà thầu khi đục đẽo điện nước là đã không đóng lưới mắt cáo, liên kết giữa gạch và vữa không đồng nhất dẫn đến hiện tượng này.
Bê tông là hỗn hợp cát, đá, xi măng và nước trộn theo tỷ lệ được gọi là mac bê tông. Bê tông lót mac 100 là một hình thức của lăm le nhằm tạo bề mặt phẳng để thi công móng. Bê tông cốt thép mac 250 là hình thức đổ bê tông bên trong có thép như cột, sàn nhà. Bê tông tươi được trộn sẵn bằng máy giúp cho việc đổ bê tông sàn nhanh chóng ít tốn sức người hơn.
Bổ trụ có kết cấu tương tự và cùng cách thi công với cột nhà. Bổ trụ có kích thước 200 x 200mm nhỏ hơn cột nhà có kích thước 200 x 250mm. Bổ trụ thường có 4 thanh thép fi 16 so với 6 thanh thép fi 16 trong cột nhà. Bổ trụ thường được thi công ở trụ cổng, hoặc gia cố độ vững chắc cho tường gạch nếu chiều dài tường hơn 6m.
Coffa là các tấm ván ép kích thước rất đa dạng 900 x 200mm, 1200 x 200mm.. dùng để định hình bê tông nhão trước khi đông cứng. Có các loại coffa cột, coffa ván khuôn dầm sàn, lanh tô.
Lanh tô là bộ phận dầm tường bằng bê tông cốt thép được định hình bằng cách đóng coffa, có lanh tô cửa và lanh tô cổng nhằm mục đích chịu lực cho cửa và cổng, cũng như để dễ dàng xây tường gạch ống bên trên.
Ô chết, ô thoáng, ô fix là cùng cách gọi của ô kính cửa sổ hay cửa đi ở phía trên cửa nhằm lấy sáng và trang trí cho phần cửa giúp cân bằng chiều cao giữa cửa và ngôi nhà hợp lý và đẹp mắt hơn. Ô chết cố định hoặc ô chết có thể mở được tùy lựa chọn của chủ đầu tư.
Bả matit hay còn gọi là bột bả, pha bột bả với nước rồi quét lên tường chờ thời gian khô đánh giấy nhám mài nhẵn, phẳng bề mặt. Sau đó tiến hành sơn nước, bề mặt tường sẽ tạo cảm giác mịn, nhẵn hơn so với việc sơn luôn vào tường sau khi tô trát. Hạn chế bị rỗ và tăng tính thẩm mỹ cho tường nhà.
Xử lý giáp mí là một trong những công việc phải thực hiện cho nhà phố liền kề nhau mục đích để chống thấm cho tường nhà mình và nhà tiếp giáp kế bên. Thông thường, thợ sử dụng tôn, silicon, đinh, thép để thi công. Xử lí giáp mí sẽ hao tốn một khoảng chi phí nhỏ có trong báo giá chi tiết của Song Phát.
Nhịp là khoảng cách giữa hai cột nhà ví dụ 3 cột sẽ có 2 nhịp, 4 cột sẽ có 3 nhịp. Nhịp càng lớn thì cần dầm kích thước lớn để chịu tải tốt.
Xà gồ trong xây nhà phố là sắt hộp rỗng bên trong 40 x 80mm sử dụng để chống đỡ, chịu lực khi khi thi công đổ bê tông sàn, sử dụng để làm cầu đi lại trên các giàn giáo..
Trên đây là một số thuật ngữ khi xây nhà thông dụng mà chủ đầu tư cần nắm khi xây nhà để dễ dàng làm việc với kiến trúc sư, cũng như công nhân ở công trình. Nếu bạn chưa nắm rõ thông tin nào hãy liên hệ với Song Phát, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin một cách chính xác nhất.
Đừng quên theo dõi website xaynhasaigon.vn và fanpage song phát construction thiết kế nhà đẹp để cập nhật kinh nghiệm xây nhà cũng như mẫu nhà đẹp nhé.
Xem thêm: Hiểu rõ 3 hình thức tổ chức thi công bán thầu, giao khoán, và công nhật khi xây nhà phần thô.
Phân biệt gạch ceramic và gạch porcelain
Tác giả Kiến Trúc Xây Dựng Song Phát.
Xây Dựng Sự Trường Tồn
Thông tin liên hệ:
Công Ty CP ĐT Kiến Trúc Xây Dựng Song Phát.
Địa chỉ: 36/1 Bàu Cát 1, Phường 14, Q.Tân Bình, TP.HCM
Xưởng nội thất: 28/6 Tân Chánh Hiệp 07, Phường Tân Chánh Hiệp, Q. 12, TP. HCM
Hotline: 0941.85.98.98 – 0918.85.98.98
Email: songphat@xaynhasaigon.vn
